Budownictwo bardziej cyfrowe i ekologiczne

Trudno nie określić branży takiej jak budownictwo, zarówno mieszkaniowe, jak i infrastrukturalne, jako bardzo kluczowej zarówno dla gospodarki, jakości codziennego życia, jak i klimatu. Ciężko też odmówić jej potencjału technologicznego do zmian, choćby z racji na ogrom inżynierów i architektów, którzy w niej pracują. Równocześnie jest to branża, w której innowacje nie są wdrażane równie szybko co w wielu innych obszarach przemysłu i biznesu. Tempo to wcale nie jest ograniczane wyłącznie kwestią odpowiedzialności i zapewnienia odpowiedniego bezpieczeństwa inwestycjom. Często z bardziej błahego powodu, skomplikowania oraz ilości prawa, które budownictwa dotyczy. To tutaj rysuje się ogromne pole do popisu dla innowatorów. Od cyfryzacji procesów administracyjnych po ułatwienie wdrażania nowych, ekologicznych rozwiązań technologicznych. Z jednej strony od lat rośnie zainteresowanie rozwiązaniami takimi jak technologie 2D i 3D, zeroemisyjnością i optymalizacją projektowania oraz zarządzania energią z wykorzystaniem doskonalonego oprogramowania, danych i algorytmów uczenia maszynowego. Z drugiej strony proces inwestycyjny się wydłuża, a jego koszty utrudniają inwestorom wybieranie takich rozwiązań. Cele jakie stawia Europejski Zielony Ład (osiągnięcie neutralności klimatycznej) daje Polsce okazję do stworzenia również własnej agendy zmian, potrzebnych priorytetowo w kraju, np. związanych ze zmianami gospodarczymi.

Według Wojciecha Gwizdaka z Izby Architektów szacuje się, że 18% ceny metra kwadratowego nowego mieszkania stanowią koszty związane z formalnościami organizacji budowy np. czasu, którego wymagają (który od zakupu działki do startu budowy wynosi około 4 lat). Potencjalne przyspieszenie tego procesu za pomocą cyfrowego obiegu dokumentów pomiędzy inwestorami a urzędem oraz wewnątrz administracji mogłoby zaoszczędzić pieniądze po obu stronach, oraz obniżyć koszty dla klientów, czyli osób czekających na swoje mieszkania. Cyfryzacja w tej branży to nie tylko możliwość zaoszczędzenia czasu i pieniędzy. Sposób, w jaki dokumenty są przesyłane, jak wprowadza i akceptuje się zmiany, wersje itp. To wszystko mogłoby pomóc również przedsiębiorcom w ich wewnętrznym obiegu i ułatwieniu współpracy np. pomiędzy inżynierami, architektami, wykonawcami. Oczywiste wydaje się też, że takie procesy powinny obsługiwać rozwiązania open source (o otwartym kodzie źródłowym), gotowe do stałego doskonalenia.

W tym momencie, jak wskazywała podczas panelu poświęconym budownictwie na Forum Ekonomicznym Dorota Cabańska p.o. Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego (którego serwis współtworzy Laboratorium EE), cyfryzacja formalnej strony budownictwa właśnie przyspiesza. Aby nie rozwlec tego procesu, legislacja i przetargi na oprogramowanie i rozwiązania technologiczne uruchamiane są równocześnie i wprowadzane krok po kroku, najpierw dla usprawnienia dla linii inwestor-urząd. Kolejne mogą dotyczyć wewnętrznych procesów pomiędzy urzędami. Nieoczekiwane zdarzenia takiej jak pandemia COVID-19 odrobinę przyśpieszają takie procesy i uświadamiają wszystkim zainteresowanym stronom, że fizyczne, oparte o papier procesy są nie tylko drogie, ale zbyt podatne na zagrożenia nowego rodzaju.

Innowacje w procesie budownictwa zdecydowanie nie kończą się na formalnościach (raczej od nich dopiero zaczynają). Od poprawiania efektywności energetycznej, optymalizacji wykorzystania materiałów, zwłaszcza tych wysokoemisyjnych jak beton, po wprowadzanie nowych modeli budownictwa np. modułowego. Jest wiele pól, w których potrzebne jest przejście od modelowych przykładów do ich popularyzacji i transformacji całej branży do wersji 4.0. Porównanie z przemysłem 4.0, który w ten sposób jest opisywany już od kilkunastu lat, jest nie bez przyczyny. W przypadku budownictwa nawet kilkuprocentowa oszczędność kosztów biurokracji może oznaczać ogromne oszczędności dla całej gospodarki, tak optymalizacja wykorzystania materiałów czy zarządzania energią w budynkach może przyczynić się lepszej dbałości o klimat.

Więcej o projektach #GovTech przeczytasz w artykule o UX Tarczy Antykryzysowej, gdzie dzięki wykorzystaniu naszych umiejętności pomogliśmy przedsiębiorcom w dostępie do potrzebnych informacji.

opracował Kamil Śliwowski